In reactie op de publieke druk van enkele leden en sympathisanten van de Nationale Democratische Partij (NDP) om president Jennifer Geerlings-Simons te bewegen tot het verlenen van gratie aan de vier veroordeelden in de 8 Decemberzaak, heeft een kritische burger zich uitgesproken over de grondwettelijke en politieke implicaties van een dergelijk besluit.
Volgens de burger, die anoniem wil blijven om persoonlijke redenen, is het een “ernstige misvatting” te denken dat de president zelfstandig gratie kan verlenen zonder overleg met haar coalitiepartners of zonder de constitutionele procedures te volgen.
“Gratieverlening is geen persoonlijke gunst of politieke daad die één persoon naar eigen inzicht kan nemen,” stelt hij.
“Het is een staatsrechtelijke procedure met verstrekkende gevolgen, waarbij advies en instemming van de Raad van Ministers en andere betrokken staatsorganen vereist zijn.”
Politieke risico’s en mogelijke regeringscrisis
De burger wijst erop dat een overhaaste beslissing tot gratieverlening het voortbestaan van de huidige regering in gevaar zou kunnen brengen.
“Simons heeft de steun van haar coalitiepartners nodig om haar regering stabiel te houden. Indien zij nu, buiten hen om, een dergelijke beslissing zou nemen, loopt zij het risico dat haar regering kan vallen,” aldus de verklaring.
“De NDP beschikt immers niet over voldoende zetels om zelfstandig besluiten van deze aard te nemen zonder overleg of instemming van de coalitie.”
Gevolgen voor rechtsstaat en samenleving
De burger benadrukt dat een eventueel gratiebesluit het vertrouwen van de samenleving in de rechtsstaat ernstig zou schaden.
“Een gratieverlening aan de 8 December-verdachten zou leiden tot maatschappelijke verontwaardiging en de oppositie een politiek geschenk in de schoot werpen,” aldus de verklaring. “In plaats van het land vooruit te helpen, zou zo’n daad het land verder polariseren.”
Volgens hem is dit juist het moment om te tonen dat Suriname de rechtsstaat boven politieke loyaliteit stelt.
Oproep aan de NDP
De burger richt zich in het bijzonder tot de NDP-achterban, die volgens hem beter doet afstand te nemen van wat hij noemt “impulsieve politieke emotie”.
“Wat de NDP nu nodig heeft, is geen impulsieve actie maar visie en hervormingsdrang. In plaats van te roepen om gratie, zou de partij zich moeten inzetten voor structurele hervorming van de rechterlijke macht — hervorming die transparantie, onafhankelijkheid en rechtvaardigheid waarborgt.”
“De NDP moet leren handelen met verstand, niet met emotie. Alleen dan kan zij werkelijk bouwen aan vertrouwen en aan de toekomst van Suriname.”