MEMRE DEN…

Wij spreken het woord liever niet uit. We draaien eromheen, verzachten het, verpakken het in statistieken of noemen het “huiselijk geweld”. Maar laten we eerlijk zijn: femicide is real. Ook in Suriname.

Ik schrijf deze column, omdat zwijgen te lang normaal is geworden. Omdat achter elk “incident” een vrouw schuilgaat die niet werd beschermd.

Omdat herdenken zonder waarheid leeg is. En omdat femicide benoemd moet worden, zolang het blijft bestaan.

Het woord dat pijn doet, maar uitgesproken móét worden

Femicide betekent dat vrouwen worden gedood, omdat ze vrouw zijn.
Niet door toeval.
Niet door pech.
Maar door een diepgeworteld patroon van macht, controle, jaloezie, bezit en geweld.

Het is ongemakkelijk om dat te erkennen.
Want erkennen betekent verantwoordelijkheid nemen – als samenleving, als instituties, als mannen én vrouwen.

Te veel namen, te veel stilte

Te veel vrouwen hebben hun leven verloren.
Vermoorde moeders.
Dochters.
Zussen.
Partners.
Vriendinnen.

Het zou ons te ver voeren om alle namen te noemen.
Niet omdat ze het niet verdienen – integendeel –
maar omdat wat wij zien slechts het topje van de ijsberg is.

Achter elke bekende zaak schuilen verhalen die nooit het nieuws haalden.
Vrouwen die werden genegeerd toen ze hulp zochten.
Die niet geloofd werden.
Die “terug moesten naar huis”.
Die te horen kregen: “Het komt wel goed.”

Wanneer waarschuwingen geen bescherming worden

Bij UMA Legal Aid & Marketing zien wij het patroon keer op keer.
Er zijn signalen.
Er zijn meldingen.
Er is angst.
En toch volgt er te vaak geen tijdige bescherming.

Femicide begint zelden bij de laatste klap.
Het begint bij normalisering van geweld.
Bij zwijgen.
Bij wegkijken.
Bij het idee dat een vrouw eigendom is.

Geen herdenkingsdag, maar een blijvend geweten

Memre den…
Niet alleen vandaag. Niet alleen tijdens de 16 dagen van activisme tegen gendergerelateerd geweld. Niet alleen op elke 25ste van de maand.
Niet alleen bij een kaars of een hashtag.
Maar elke dag dat beleid wordt gemaakt.
Elke dag dat rechtshandhaving handelt.
Elke dag dat iemand geweld bagatelliseert.

Herdenken zonder verandering is leeg.
Herdenken zonder actie is verraad aan hun nalatenschap.

Dit is geen vrouwenprobleem, dit is een maatschappelijk falen

Femicide stoppen vraagt meer dan rouw.
Het vraagt moed.
Het vraagt dat mannen opstaan en zeggen: “Niet in mijn naam.”
Het vraagt dat geweld tegen vrouwen niet langer wordt gerelativeerd, verontschuldigd of verzwegen.

Rechtvaardigheid begint bij erkenning.
Veiligheid begint bij preventie.
En verandering begint bij het durven uitspreken van het woord dat we liever vermijden.