Sociale voorzieningen zijn een zegen voor wie ze écht nodig heeft.
Ze zorgen ervoor dat ouderen zonder pensioen niet in armoede sterven, dat mensen met een beperking een waardig bestaan hebben, en dat gezinnen die plotseling in nood komen niet volledig kopje-onder gaan. Dát is waar sociale steun voor bedoeld is: als vangnet.
Maar laten we eerlijk zijn: er is ook een andere kant. Te veel mensen die gezond zijn en kúnnen werken, blijven hangen in afhankelijkheid. Niet omdat ze niet anders kunnen, maar omdat het makkelijker is. En dat is gevaarlijk – voor henzelf én voor het land.
Afhankelijkheid maakt klein
Wie jaar in jaar uit leeft van de overheid, raakt stap voor stap zijn eigen kracht kwijt. Het gevoel van trots, van onafhankelijkheid, verdwijnt.
Je leert jezelf dat je het niet kunt, dat je moet wachten tot een ander je redt. Ondertussen blijft de armoede hetzelfde en groeit het probleem alleen maar groter.
En laten we ook eerlijk zijn: het kost de samenleving miljarden. Geld dat we hard nodig hebben voor betere zorg, goed onderwijs en banen voor jongeren, vloeit weg in een bodemloze put. Willen we dat?
Ik ken een vrouw, laten we haar Marina noemen. Ze is gezond, sterk en pas begin 40. Vroeger werkte ze als afdelingschef bij een bedrijf, maar na ontslag leeft ze nu al jaren van een uitkering.
Werk in een supermarkt, horeca of oppaswerk wees ze telkens af: te weinig loon, te ver weg, of “niet passend.” Eerst zei ze nog dat ze wilde werken, maar nu hoor ik haar vaak: “Laat maar, het heeft toch geen zin.”
Wat ooit een tijdelijke steun had moeten zijn, is voor haar een levensstijl geworden. Ze staat stil, terwijl ze eigenlijk vooruit kan. En dát is precies het gevaar van afhankelijkheid: je verliest je kracht, en je toekomst glijdt langzaam uit je handen.
Het roer moet om
Het is tijd dat we stoppen met afhankelijkheid als levensstijl. Sociale voorzieningen zijn geen hangmat om in weg te zakken, maar een trampoline om weer omhoog te komen.
Aan de burgers
– Gebruik de steun die je krijgt om vooruit te komen. Volg een training, leer een vak, begin een kleine onderneming.
– Zie hulp niet als eindstation, maar als een tijdelijke kans om sterker te worden.
– Durf trots te zijn op eigen inkomen, hoe klein ook.
Aan de regering
– Maak sociale hulp tijdelijk en koppel het aan scholing of werktrajecten.
– Geef kleine ondernemers kansen met microkredieten en begeleiding.
– Beloon initiatief, niet passiviteit.
We moeten een cultuur doorbreken waarin afhankelijkheid wordt geaccepteerd alsof het normaal is. Het is níet normaal.
Het maakt mensen klein en houdt ons land achter. Het is tijd om elkaar wakker te schudden: kies voor eigen kracht, kies voor groei, kies voor vooruitgang.
Sociale steun is een vangnet. Maar het doel moet zijn dat je er weer uit klimt. Want wie blijft hangen, verliest niet alleen zichzelf, maar ook de toekomst van de volgende generatie.
Sheila Mijnals
UMA Legal Aid & Marketing
[ disclaimer]