Vijftig jaar onafhankelijkheid, een halve eeuw zoeken, vallen, opstaan en opnieuw beginnen

Het is een moment waarop het land even in de spiegel kan kijken en kan vragen: Wie waren we? Wie zijn we geworden? En vooral, wie willen we zijn?

De onafhankelijkheid van 1975 was voor velen tegelijk een feest en een afscheid. Terwijl de driekleur van Nederland werd gestreken en de Surinaamse vlag omhoog ging op het Onafhankelijkheidsplein, stond een groot deel van de bevolking met koffers klaar.

Het land was volwassen verklaard, maar voelde nog onzeker op eigen benen. De nieuwe staat erfde geen ordentelijk huis, maar een bouwplaats, een economie die steunde op vertrekregelingen, een politieke structuur die nog gebouwd moest worden, en een bevolking die verscheurd was tussen trots en twijfel.

De eerste jaren brachten zowel idealisme als onrust. De militaire coup van 1980 en de donkere decembernacht van 1982 hebben diepe littekens achtergelaten, littekens die tot vandaag voelbaar zijn.

Het vertrouwen tussen staat en burger is sindsdien nooit meer vanzelfsprekend geweest. En wie eerlijk is, moet erkennen dat Suriname vaak het slachtoffer is geweest van zijn eigen leiders, en van een politieke cultuur die korte termijn boven lange termijn stelde.

Toch verdient het verleden ook erkenning voor iets anders, veerkracht. Want ondanks economische instabiliteit, ondanks corruptieschandalen, ondanks vertrekkende generaties, bleef Suriname bestaan.

De mensen bleven geloven dat het beter kon. En ze vonden telkens manieren om overeind te blijven, in familiebanden, in creativiteit, in humor, in een onverwoestbare overtuiging dat het land waarde heeft.

Vijftig jaar later staat Suriname opnieuw op een kruispunt. Niet voor het eerst, maar misschien wel op een kritischer moment dan ooit. De schulden zijn torenhoog, de publieke sector kraakt, de prijzen blijven stijgen en de politieke cultuur is nog altijd doordrongen van vriendjespolitiek en achterkamertjes.

Veel Surinamers zijn moe. Moe van beloften die nooit werkelijkheid worden. Moe van leiders die de mond vol hebben van ontwikkeling, maar de handen leeg laten.

En toch, het heden is niet alleen somber. Er zijn sprankjes hoop, soms klein, soms onverwacht. Jongeren die initiatieven starten zonder te wachten op de overheid. Boeren die experimenteren met duurzame teelt. ICT’ers die laten zien dat kennis geen grenzen kent.

Gemeenschappen in het binnenland die hun tradities bewaren en tegelijkertijd stappen zetten richting moderniteit. Buitenlandse investeerders die het land weer zien als iets dat potentie heeft, mits er verstandig bestuur komt.

Het heden is dus dubbel, een land dat worstelt, maar niet opgeeft. Een samenleving die teleurgesteld is, maar niet volledig cynisch. Een plek waar het soms voelt alsof alles tegelijk misgaat, en waar toch altijd weer iemand zegt, “We moeten vooruit.”

Voor wie Suriname heeft zien veranderen, van de jaren ’70 tot nu, zijn de herinneringen kleurrijk. De jaren dat de straten gevuld waren met kinderen die overal voetbalden.

De tijd dat de rivier nog enkel een levensader was en geen bron van conflict over concessies. De dagen waarop Paramaribo nog overzichtelijk voelde, met minder auto’s en meer gesprekken op straat. De grote uitstroom naar Nederland, die tegelijk pijn en kansen bracht.

De opkomende invloed van goudzoekers die hele gemeenschappen ontwrichtten. Maar ook de momenten waarop het land samenkwam, in sport, cultuur, feestdagen, of simpelweg tijdens een burenavond op de veranda.

Herinneringen zijn nooit objectief. Ze zijn verweven met emotie. Maar juist daarom tonen ze wat belangrijk was, wat we niet kwijt willen. Vrede. Rust. Samenleven met respect. De overtuiging dat verschillen niet hoeven te scheiden.

Vijftig jaar onafhankelijkheid is geen eindpunt. Het is een tussenstop. Een moment van bezinning voor een land dat nog niet heeft bereikt wat het zou kunnen zijn, maar dat wel degelijk kansen heeft.

De toekomst van Suriname hangt af van een paar fundamentele keuzes:

Corruptie moet niet alleen worden besproken, maar daadwerkelijk bestreden.

Goud en olie kunnen het land verrijken, maar alleen met transparant beheer. Landbouw, ICT, onderwijs en ecotoerisme hebben structurele waarde. Alles wat meer oplevert dan korte termijnwinst.

Een nieuw sociaal contract is nodig om verdeeldheid te doorbreken.

Als de nieuwe generatie blijft vertrekken, droogt de toekomst op.

Suriname bezit een van de grootste ongerepte regenwouden ter wereld. Wie dat vernietigt, verliest meer dan geld.

Vijftig jaar onafhankelijkheid voelt voor mij als een verhaal dat nog altijd geschreven wordt. Soms met frustratie, soms met bewondering, soms met hoop. Het is het verhaal van een land dat ik waardeer omdat het echt is, niet perfect, niet af, maar vol karakter.

Ik zie een land dat betere dagen verdient dan het vaak krijgt. Een land dat niet klein is, maar ongebruikt. Een land dat door de wereld soms wordt onderschat, maar dat een eigen kracht bezit, een unieke mix van culturen, talen, spiritualiteit en natuur. En vooral een volk dat weet te lachen, zelfs als het water tot aan de lippen staat.

Vijftig jaar onafhankelijkheid is geen reden om alleen terug te kijken. Het is een uitnodiging om eerlijk te zijn over waar we staan en vastbesloten over waar we naartoe willen. De toekomst van Suriname is geen abstract idee. Het is een keuze. Een houding. Een inzet.

Wat mij betreft is de betekenis van deze halve eeuw helder, Suriname heeft alles wat nodig is om te bloeien, behalve de bereidheid om oude patronen te doorbreken. Zodra dat gebeurt, kunnen de volgende vijftig jaar een heel ander verhaal worden. Een verhaal van groei, trots en rechtvaardigheid.

En misschien is dat wel de belangrijkste les van vijftig jaar onafhankelijkheid, dat echte vrijheid niet werd bereikt in 1975, maar elke dag opnieuw moet worden bevochten en vormgegeven.

Dit artikel betreft een ingezonden opiniestuk. Voor de publicatie van ingezonden artikelen hanteren wij specifieke voorwaarden. Voor meer informatie of om zelf een ingezonden bericht te sturen, kunt u contact opnemen via [email protected] of direct via WhatsApp.

Let op: Publicatie van opiniestukken houdt niet in dat GFC Nieuws het eens is met de inhoud