OPTSU: Rijstboeren geofferd voor winst opkopers en politieke belangen

Inzaai rijst 2 1536x864 1

De rijstboeren van Suriname lijken verwikkeld in een eindeloze strijd voor een eerlijk rijstbeleid.

Politici en beleidsmakers schijnen er alles aan te doen om de boeren te benadelen en hun positie te ondermijnen, ten gunste van hun financiers en bevriende opkopers, laat de politieke combinatie OPTSU weten.

Daarbij nemen ze het risico het belangrijkste basisvoedsel van ruim 90% van de bevolking op het spel te zetten. Als deze trend zich voortzet, dreigt Suriname rijst straks – net als koffie, cacao, suiker, melk en spijsolie – te moeten importeren.

Productiekosten rijzen de pan uit

In 1986 telde Suriname nog ongeveer 5500 rijstboeren die samen jaarlijks 77.000 hectare inzaaiden. Tegenwoordig zijn er nog slechts circa 1300 actieve boeren over, die gezamenlijk 30.000 hectare per seizoen beplanten.

“Waar de productiekosten in de jaren ’80 omgerekend rond de USD 10 per baal padie lagen, zijn die inmiddels opgelopen tot gemiddeld USD 16. Ook de kosten voor drogen en pellen zijn fors gestegen, ondanks een verviervoudiging van het aantal pelmolenaars sinds 1987”, haalt OPTSU aan.

Woekerwinsten ten koste van boeren en consumenten

Bij de huidige winkelprijs van SRD 24 per kilogram rijst, blijkt uit berekeningen van de organisatie dat verwerkers en opkopers een winstmarge van circa 70% behalen – ver boven de wettelijk toegestane 40%.

Ondertussen lijden boeren gemiddeld 86% verlies op hun productie en betalen consumenten fors te veel. Ondanks wettelijke bepalingen voor prijscorrecties op essentiële goederen, lijkt de overheid weg te kijken als het gaat om de rijstsector.

Sponsoren bepalen beleid

Dat de grootste rijstopkopers tevens geldschieters zijn van de grote politieke partijen, is volgens OPTSU een publiek geheim. Hierdoor verschuilen beleidsmakers zich achter het argument dat de sector ‘geliberaliseerd’ is en zij zogenaamd geen invloed meer zouden hebben.

Een schrijnend voorbeeld is de Petro Caribe-deal: kunstmest die goedkoop uit Venezuela werd gehaald, werd door partijgenoten tegen hoge prijzen aan de boeren verkocht, terwijl concurrenten in Guyana hun kunstmest wel goedkoop konden blijven inkopen.

Wereldmarktprijs onder druk

Met de recente prijsdaling op de wereldmarkt – mede veroorzaakt door dumppraktijken van India – zijn Surinaamse boeren extra kwetsbaar geworden.

Beloften van de regering over gegarandeerde prijzen van SRD 800 per baal bleken loos. Boeren ontvangen momenteel slechts tussen de SRD 350 en SRD 400 per baal, vaak zonder enige prijszekerheid.

In plaats van de sector te ondersteunen, beschuldigt de president de boeren ervan dat zij hun padie vervuilen met verboden middelen, wat export naar de EU belemmert, haalt zij verder aan.

Boeren misleid

Aanvankelijk werd door de minister van LVV aangekondigd dat er USD 2 miljoen beschikbaar was gesteld voor exportsubsidies.

Toen bleek dat slechts een klein deel van de boeren hiervan zou profiteren, werd door de president gesproken over SRD 75 miljoen subsidie – opnieuw gelijk aan ongeveer USD 2 miljoen.

Vervolgens gingen partijactivisten het veld in om boeren SRD 5000 per hectare te beloven, wat na doorrekening nauwelijks SRD 70 per baal bleek op te leveren.

Oproep tot centrale opkoop en verwerking

OPTSU blijft pleiten voor de oprichting van een centraal opkoop- en verwerkingsbedrijf. Dit is volgens de organisatie de enige manier om eerlijke prijzen voor boeren én consumenten te garanderen, de rijstsector transparanter te maken en de nationale voedselvoorziening veilig te stellen.

Landen als India, Thailand en Vietnam tonen aan dat een dergelijk model succesvol kan zijn: zij bepalen vandaag de dag mede de wereldmarktprijs voor rijst.