In veel Surinaamse gezinnen is het een herkenbaar verhaal. Vooral Surinamers van boven de 35 jaar groeiden op met duidelijke verwachtingen vanuit huis.
Studeren moest vooral veilig zijn. Richtingen als rechten, economie of medicijnen golden lange tijd als dé weg naar status en zekerheid.
Wie iets anders wilde, kreeg vaak te horen dat het later wel kwam. Bij sommigen leidde dat tot een stabiel leven, maar bij anderen bleef het gevoel hangen dat ze vooral hebben geleefd voor wat hun ouders wilden.
Spijt
Lifestyledeskundige Patricia Wong herkent dat beeld. In gesprekken met GFC Nieuws zegt zij veel dertigers en veertigers te kennen die pas op latere leeftijd beseffen dat ze hun eigen wensen jarenlang hebben uitgesteld.
Volgens haar gaat het vaak niet om onwil van ouders, maar om goedbedoelde druk in een tijd waarin keuzes beperkt waren.
Jongeren zien dat het ook anders kan
Tegelijk ziet Wong een duidelijke verschuiving bij tieners en jongvolwassenen. Jongeren hebben vandaag veel meer toegang tot informatie buiten het gezin.
In Suriname ligt de internetpenetratie rond de 75 procent en ruim de helft van de bevolking is actief op sociale media. Daardoor kunnen jongeren zelf onderzoeken welke opleidingen, beroepen en levensroutes bestaan.
Technologie maakt rolmodellen zichtbaar. Via sociale media en podcasts zien jongeren dagelijks mensen die geld verdienen met IT, design, online handel, content of remote werk. Dat vergroot het gevoel dat succes niet meer vastzit aan één pad.
Meer ruimte voor zelfonderzoek
Daarnaast praten jongeren makkelijker over mentale gezondheid, grenzen en spijt. Begrippen als burn out en zelfontwikkeling zijn niet langer taboe.
Ook de status van de zogenoemde veilige studie schuift mede door discussies over AI.
In een snel veranderende economie voelt kiezen puur voor zekerheid minder logisch, zeker nu vaardigheden en certificaten snel waarde kunnen krijgen.
GFC Nieuws ziet in gesprekken met jongeren dat ouderlijke druk bij studiekeuze nog voorkomt, maar dat jongeren sneller durven afwijken.
Volgens Wong worden opvoedstijlen steeds vaker onderhandeld. Ouders hebben nog invloed, maar de stem van het kind weegt zwaarder mee dan vroeger.
Daarmee lijkt een generatie op te groeien die bewuster kiest voor een leven dat ook echt van henzelf is.
