Hoezo onafhankelijk? Suriname is nog nooit zo afhankelijk geweest van alles en iedereen, het buitenland en buitenlandse krachten.
Van import van kippenvlees tot inkomsten uit olie en goud. Suriname is afhankelijk tot en met. Suriname heeft in de afgelopen jaren niet eens haar apen kunnen trainen voor een Surinaamse Circus.
Zelf het Circus moet geïmporteerd worden met bijbehorende apen, hoezo Suriname onafhankelijk! Welke viering?
Morgen, 25 november 2025, blaast Suriname vijftig kaarsjes uit op de taart van de onafhankelijkheid. Het is een mooie gedachte — in theorie.
Maar wie de werkelijkheid onder ogen ziet, merkt al snel dat het geen taart is maar een droog, kruimelig stuk oude viadoe dat al weken op het aanrecht ligt. En de kaarsjes? Dat zijn de laatste vonken van een natie die al vijftig jaar moeizaam probeert de schemer te verdrijven.
Er wordt gezegd dat onafhankelijkheid het begin van volwassenheid is. Maar wat te vieren, wanneer die volwassenheid nooit is ingetreden?
Vijftig jaar na 25 november 1975 staat Suriname er niet sterker voor, niet vrijer, niet mondiger. Het land is niet gegroeid; het is vastgelopen en zakt steeds dieper het moeras in.
In plaats van onafhankelijkheid te vieren, viert Suriname vijftig jaar onafgemaaktheid, vijftig jaar bestuurlijk falen, vijftig jaar collectieve verloedering.
Van afhankelijkheid van plantage-eigenaren, afhankelijkheid van de kolonisator Nederland, is nu vervallen in afhankelijkheid van haar eigen incompetente en tot op het bot corrupte politici.
Dus 25 november onafhankelijkheid, nee 50 jaar afhankelijkheid, een jubileum zonder reden tot jubel maar groot verdriet.
Onderwijs: compleet gesloopt
Onderwijs is de motor van vooruitgang. In Suriname is die motor al decennia stuk, onder een dun laagje ministeriële verf. Nu zit er weer een ouder en ziek persoon als minister, men beweert zelfs dementerend. Deze minister gaat er ook niets van bakken.
Scholen waar leerkrachten wegtrekken, curricula die de tijd hebben overleefd, studenten die met halfbakken kennis de wereld in worden gestuurd alsof ze met een kapotte korjaal de oceaan op moeten. De verkoop van diploma’s en titels is hoe men aantoont dat men kan denken en werken op niveau.
Een land dat vijftig jaar na zijn onafhankelijkheid nog steeds geen degelijk, modern en inclusief onderwijssysteem heeft opgebouwd, heeft simpelweg gefaald in de basisvoorwaarde van ontwikkeling. Er wordt gesproken over “human capital”.
Maar in Suriname is dat kapitaal allang verdampt. De enige vorm van brainpower die nog rendeert is emigratie. Suriname kent geen “braingain” maar “braindrain”, jaar in jaar uit, al 50 jaar.
Gezondheidszorg: Ziekenhuizen zijn uitgestelde mortuaria
Als je in het ziekenhuis moet liggen is de kans groot dat je er nooit meer uitkomt.
Wie de Surinaamse gezondheidszorg vandaag aanschouwt, ziet geen systemen maar overlevingsstructuren. Ziekenhuizen zonder apparatuur. Artsen zonder middelen. Medewerkers zonder loon. Patiënten zonder hoop.
Dit alles in een land dat al vijftig jaar redelijk trots hoort te zijn op zijn zelfstandigheid. Maar hoe trots kun je zijn wanneer je voor medicijnen en apparatuur moet bedelen bij multilaterale instellingen en rijke diaspora-familieleden? Onafhankelijkheid is een illusie wanneer je zelfs voor basiszorg afhankelijk blijft van weldadigheid.
Criminaliteit: politici zijn de topcriminelen, wat moet je nog ervan vinden?
Criminaliteit wordt vaak beschreven als “op een dieptepunt”. Maar het is geen dieptepunt — het is een hoogtepunt van normalisering. Drugsroutes, gewapende overvallen, cocaïnesmokkel, malafide ondernemers, corrupte ambtenaren en politici, corrupte politiemensen en militairen en een politieke elite die flirt met alles wat wit poeder afscheidt.
De narcostaat-status is niet overdreven; het is een diagonaal doorsnee van de werkelijkheid. Wat in de jaren ’80 onder het militair bewind begon als een sluimerende flirt met illegale handel, is nu een structureel onderdeel van de nationale economie.
De staat criminaliseerde niet — de criminaliteit verstatelijkte.
Financiën en monetaire zwakte: vijftig jaar waardevermindering van de munt met als hoogte 25 november 2025
Dat zou men kunnen vieren als men naar de grafiek van de Surinaamse munt kijkt. Op 25 november is het historisch hoogtepunt van de SRD bereikt.
De staatsfinanciën zijn een jaarlijks terugkerende tragedie. De begrotingen zijn fictie, nu weer 10 miljard tekort.
Het historisch record aan tekort in een Surinaamse begroting. Ook vieren! De begrotingsdiscipline een mythe. De staatsschuld een monster van vier miljard, een bedrag dat als schaduw boven elke beleidsbeslissing hangt.
En de monetaire chaos? Die is bijna poëtisch in haar voorspelbaarheid: elke regering laat de economie slechter achter dan zij haar vond. Elke minister van Financiën denkt dat hij de uitzondering zal zijn. En elke keer is de Surinaamse dollar het slachtoffer.
Is dit onafhankelijkheid? Nee. Dit is financiële lijfeigenschap.
Het militair bewind en de NDP: De structurele vernietiging van staatskracht
De rode draad door vijftig jaar stagnatie is de vernietiging van instituties. Onder het militair bewind werd isolatie beleid.. Democratische structuren werden gesloopt. Staatsbedrijven geplunderd. Rechtsstatelijke fundamenten ondermijnd.
Later, onder de politieke vleugel van dezelfde militair — de NDP — werd deze sloop systemisch. Wat institutioneel nog overeind stond, werd gepolitiseerd, verkaveld of leeggezogen. De monetaire autoriteit verloor haar gezag; de staatsschuld explodeerde; de economie werd gegijzeld door corruptie en cliëntelisme.
NPS en VHP hebben steeds geprobeerd de rotzooi op te ruimen. Maar je kunt geen monetaire storm met een handbezem wegvegen. Elke keer wanneer zij enig herstel invoerden, kwam er weer een paarse orkaan voorbij die alles opnieuw vernietigde.
En dan was er Santokhi — de man die “herstel” beloofde maar eindigde met beleid dat evenveel richting miste als zijn voorgangers. Een beleid dat meer weg had van bestuurlijke gokkerij dan van nationaal herstel. Na 50 jaar is Bouterse dood en opgeruimd, dat valt wel te vieren op 25 november. Is er weer hoop?
Suriname als afhankelijkheidsmachine
De harde waarheid: Suriname is nooit onafhankelijk geweest, juist 50 jaar afhankelijk van een bende incompetente lui, binnen en buiten de regering.
Steeds weer dezelfde koppen en praatjes van dezelfde lui die allemaal medeplichtig zijn voor het verval van een mooi, sterk en rijk land. De Surinaamse afhankelijkheid kunnen we in stapjes benoemen:
- Eerst complete afhankelijk van Nederland met haar plantage-eigenaren en plantagebewind
- Daarna afhankelijk van incompetente politici zoals Arron, de nieuwe plantage eigenaren werden Surinaamse omhoog gevallen politici.
- Vervolgens afhankelijk van een stel padvinders met wapens — het militair bewind, die de Surinaamse familie duwde in de afhankelijk van diaspora pakketten.
- Daarna van gepolitiseerde criminelen, we kennen ze allemaal, en iedereen weet waar ze wonen, de afhankelijkheid van de drugsexporten
- Nu is Suriname nog steeds afhankelijk van buitenlandse schuldeisers, goudmultinationals en oliereuzen.
- Suriname was een kleine schulden junkie en is nu uitgegroeid tot een grote schuldenjunkie (door haar monetaire verloedering een afhankelijke schulden-junkie, eerst van Oppenheimer, nu van Bank of Amerika).
Afhankelijkheid is niet de uitzondering — het is de constante in het geval van Suriname. Je kunt de vlag hijsen, maar als je economie wordt bepaald door schuldeisers, je beleid door buitenlandse bedrijven en je overheidsapparaat door partijloyalisten, dan ben je geen natie. Dan ben je een franchise.
De wachtende natie
En het volk wacht.En de diaspora wacht. Ouders wachten op banen. Kinderen wachten op kansen. Zieken wachten op zorg.De natie wacht op leiders die geen roofdieren zijn.
Vijftig jaar wachten op een verandering die telkens wordt beloofd en telkens wordt verraden. Waar je ook in gaat je moet wachten!
Conclusie
Er valt niets te vieren. Suriname is niet onafhankelijk omdat Henk Arron dat wilde en zei. Suriname is niet onafhankelijk omdat Lachmon dat uiteindelijk ook ok vond.
Suriname is niet onafhankelijk omdat Bouterse Suriname drugs leerde smokkelen in diplomaten postzakken, Suriname is een schuldenjunkie en afhankelijker dan ooit van alles en iedereen omdat u het na 50 jaar niet wil begrijpen.
Maar wat betekent onafhankelijkheid wanneer alles wat ontwikkeling mogelijk maakt — onderwijs, zorg, veiligheid, financiën, bestuur — systematisch is verwaarloosd?
Wat betekent onafhankelijkheid wanneer je van kolonisator wisselt maar nooit van mentaliteit? Het betekent niets.
Suriname is niet vijftig jaar onafhankelijk; Suriname is vijftig jaar overgeleverd. Vijftig jaar geleid door leiders die “toekomst” als verkiezingswoord gebruiken en “afgrond” als regeringspraktijk. Vijftig jaar waarin één ding consequent was: afhankelijkheid.
Er valt niets te vieren. Er valt alleen te constateren dat de natie pas vrij zal zijn wanneer zij zich eindelijk vrijmaakt van het soort leiders dat haar al een halve eeuw gevangen houdt.
Morgen 25 november, een Jubileum van Lege Handen, er valt niets te vieren.
Dr. Ashwin Ramcharan RO
Dit artikel betreft een ingezonden opiniestuk. Voor de publicatie van ingezonden artikelen hanteren wij specifieke voorwaarden. Voor meer informatie of om zelf een ingezonden bericht te sturen, kunt u contact opnemen via [email protected] of direct via WhatsApp.
Let op: Publicatie van opiniestukken houdt niet in dat GFC Nieuws het eens is met de inhoud
