Zwervers in Suriname zijn niet per definitie ongelukkig, deel wil niet anders leven

In Suriname gaat het gebruikelijk verhaal dat mensen noodgedwongen op straat leven, maar er is een steeds duidelijker beeld van een minder bekende variant.

Die van personen die bewust hebben gekozen om zonder vast dak te leven en daar zelfs plezier aan beleven. Uit internationaal onderzoek blijkt dat dakloos zijn niet per se samenhangt met ongelukkig zijn.

Bij een deel gaat het om autonomie, vrijheid en een alternatieve levensstijl.

Een Spaanse studie onder straatbewoners stelde vast dat ongeveer 64 % van de deelnemers aangaf zich gelukkig te voelen, ondanks het ontbreken van een vaste woning en materiële middelen.

Voor sommigen in Paramaribo betekent op straat leven afstand nemen van lasten zoals hoge huur, vaste baan, rekeningen en het gevoel gevangen te zijn in een bepaald ritme.

Zij kiezen ervoor hun dagen zelf in te delen, meer in contact met de buitenlucht, met gemeenschap van gelijkgestemden en soms met een sterkere band met de straatcultuur.

Het geeft een gevoel van vrijheid dat in conventionele woon‑ en werksituaties vaak ontbreekt.

Volgens onderzoek speelt zelfwaardering hier een grote rol. In de genoemde studie blijkt dat stijgende zelf‑respect en autonomie sterk samenhingen met gevoelens van tevredenheid, los van inkomen of toekomstverwachting.

In andere woorden: de keuze om te leven buiten de gebruikelijke structuren kan juist een manier zijn om de regie terug te krijgen.

Dat betekent niet dat er geen risico’s zijn. Leven op straat gaat gepaard met gezondheidsproblemen, onveiligheid, blootstelling aan weer en wind, en weinig toegang tot medische zorg.

Maar voor de groep die bewust kiest voor deze weg, wegen de voordelen op tegen de nadelen.

Voor beleidsmakers, welzijnsorganisaties en het grote publiek in Suriname is het waardevol om deze variant van straatleven te erkennen.

Het vraagt om een benadering die niet louter hulpverlening biedt, maar ook ruimte laat voor menselijke keuzevrijheid en zelfbepaling.

Want voor een deel van de maatschappij is het leven zonder vast dak geen falen maar een bewuste stap naar een ander soort vrijheid.