Het bestuur van de UNESCO Memory of the World program for the Latinamerican and Caribbean region (MOWLAC) heeft 21 voorstellen geëvalueerd afkomstig van 14 landen die hun documentair erfgoed hebben ingediend voor opname in het regionaal register van de Memory of the world. Van de 21 voorstellen c.q. nominaties zijn 16 goedgekeurd en thans opgenomen in het regionaal register van de UNESCO MOWLAC.
Dit vond plaats tijdens de jaarlijkse vergadering van 25 tot 27 oktober te Willemstad, Curaçao. MOWLAC heeft als hoofddoel de promotie en bescherming van het documentair erfgoed als centraal onderdeel van ons collectief geheugen.
Voor de UNESCO is documentair erfgoed in alle vormen (digitaal, papier, audiovisueel) een belangrijke bron van kennis over de creatie en expressie van samenlevingen die implicaties kunnen hebben op diverse gebieden van de menselijke beschaving en hun ontwikkeling. Het behoud en de toegankelijkheid van het documentair erfgoed is gebaseerd op de principes van vrijheid van meningsuiting, expressie en informatie.
De nominatie die dit jaar als heel opvallend werd beschouwd en die met kop en schouders uitstak boven de overige nominaties, was de gezamenlijke nominatie van Suriname, Curaçao en St. Maarten over‘ The Documentary Heritage of the Enslaved people in the Dutch Caribbean and their descendent (1830-1969)’ (Het documentair erfgoed van de tot slaafgemaakten van het Nederlands Caribisch gebied en hun nakomelingen 1830-1969).
Deze nominatie werd met unanieme stemmen aangenomen door het bestuur van de UNESCO MOWLAC met als sterke aanbeveling om het volgend jaar te nomineren voor het internationaal register van de UNESCO Memory of the World.
De voorzitter van het bestuur van de UNESCO MOWLAC, mw. R.Tjien Fooh- Hardjomohamad ( de Nationale Archivaris van Suriname) heeft zich onthouden van de stemmingsprocedure, omdat zij de nominatie voor Suriname heeft ingediend en daardoor partijdig is.
In het regionaal register van de MOWLAC zijn de volgende archieven van Suriname thans opgenomen; de Slavenregisters 1830-1862, Manumissieregisters 1832-1863, Emancipatieregisters 1863, het archief van de Administrateur van Financien 1833-1937 ( Borderrellen), Suriname na 1828, Commissariaat der Inlandse Bevolking 1828-1876, Archief na 1828, Administrateur van Financiën, Archief na 1828, Onbeheerde boedels en Wezen 1828 (1876), Archief van de Hooge Raad der Nederlansch West Indische Bezittingen 1828-1832.
Vermeldenswaard is dat in 2016 het archief van Petrus Donders ook is opgenomen in het regionaal register van de MOWLAC.
Het Nationaal Archief Curacao heeft de volgende archieven genomineerd, het Gouverneursarchief :Stukken betreffende slavernij in de rubriek: Arbeid , het archief van de Burgerlijke Stand (Geboorte, Overlijden, Doopregisters en registers van vrijgemaakte Slaven) en de Collectie Juliana-Brenneker 1856-1914 (1940).
De National Archeological Anthropological Memory Management (NAAM) van Curaçao heeft de liederen (orale bron) van de nakomelingen van de tot slaafgemaakten (Zikinza collectie) genomineerd. Tenslotte heeft St. Maarten de slavenregisters en diverse brieven genomineerd.
Het documentair erfgoed van de tot slaafgemaakte mensen zijn uniek en onvervangbaar.
Ze zijn de enige registers en documenten die informatie bevatten over het brute systeem van uitbuiting in de regio waarbij mensen werden mishandeld, onderdrukt, geëxploiteerd en geen rechten hadden.
De documenten weerspiegelen niet alleen het bewijs van de gedwongen migratie (deportatie) van Afrikanen naar de regio, maar ook de manier waarop dwangarbeid in de regio werd uitgeoefend. Voor de slave- route project van de UNESCO is de opname van dit erfgoed in het regionaal MOWLAC register ook van belang.
De overige nominaties die zijn goedgekeurd zijn afkomstig van Argentinië, Bolivia, Brazilië, Colombia, Costa Rica, Cuba, Haïti, Mexico, Peru en Uruguay.
Tijdens deze MOWLAC vergadering werd ook een nieuw bestuur gekozen. De Nationale Archivaris van Suriname, R.Tjien Fooh- Hardjomohamad die gedurende vier jaren in het MOWLAC bestuur zat; eerst als specialist (2014) en daarna als vicevoorzitter (2015) en voorzitter (2016-2017, ,) heeft de functie van voorzitter MOWLAC overgedragen aan haar collega uit Bolivia, Luis Oporto. De twee vice voorzitters zijn Yolia Tortolero (Mexico) en Richenel Ansano (Curaçao).(GFC)