Een veelbelovend nieuw kankervaccin, ELI-002 2P, laat hoopvolle resultaten zien bij patiënten met pancreas- en darmkanker.
Het vaccin richt zich op de KRAS-mutatie, een genetische afwijking die bij ongeveer 90 procent van de pancreas- en 50 procent van de darmkankers voorkomt.
Door het immuunsysteem te trainen om deze mutatie te herkennen, kan het vaccin kankercellen opsporen en vernietigen voordat de ziekte terugkeert.
In een eerste klinische studie werden 25 patiënten behandeld, waarvan 20 met pancreas- en 5 met darmkanker. Bij 17 van hen reageerde het immuunsysteem sterk op het vaccin.
Deze groep bleef gemiddeld langer vrij van ziekteprogressie dan de 8 patiënten die minder goed reageerden. Hoewel de studie kleinschalig was en geen controlegroep had, zien onderzoekers de uitkomsten als een veelbelovende stap in de ontwikkeling van nieuwe behandelingen.
Het bijzondere aan ELI-002 2P is dat het een zogenoemd “off-the-shelf” vaccin is. Dat betekent dat het niet voor elke patiënt apart hoeft te worden gemaakt, maar op grote schaal geproduceerd kan worden.
Hierdoor kan het sneller en tegen lagere kosten beschikbaar komen dan gepersonaliseerde vaccins.
Medische experts benadrukken dat vervolgonderzoek nodig is. Grotere, gecontroleerde studies moeten bevestigen of het vaccin daadwerkelijk het risico op terugkeer van kanker kan verlagen.
Ook wordt gekeken naar de inzet bij andere kankervormen waarbij de KRAS-mutatie een rol speelt, zoals longkanker.
Voor patiënten met moeilijk te behandelen kankers kan dit vaccin in de toekomst een nieuw wapen zijn in de strijd tegen terugkeer van de ziekte.