De bekende musicus en denker Sonny Khoeblal roept de samenleving op om bewuster om te gaan met haar overtuigingen, woorden en verwachtingen.
Volgens hem speelt het collectieve denken van de samenleving een veel grotere rol in de economische en sociale ontwikkeling van Suriname dan we vaak beseffen.
“Wij Surinamers zijn krachtige wezens met het vermogen om onze eigen toekomst te beïnvloeden — vaak zonder dat we het zelf doorhebben,” aldus Khoeblal.
Negatief denken werkt als zelfvervullende voorspelling
Khoeblal wijst erop dat wanneer mensen constant spreken over ‘de daling van de munt’, ‘dat alles slechter wordt’, of ‘dat het toch geen zin heeft’, zij collectieve energie geven aan negatieve ontwikkelingen. Dit pessimisme kan ertoe leiden dat investeerders afhaken, jongeren afhaken en het vertrouwen in het land daalt.
“Verwachting is geen bijgeloof. Verwachting is kracht die realiteit vormt.”
Wisselkoers als spiegel van vertrouwen
Volgens Khoeblal wordt de wisselkoers niet alleen bepaald door cijfers of monetaire maatregelen, maar ook door het vertrouwen van burgers en ondernemers.
“Als de stemming in het land negatief is, daalt het vertrouwen — en daarmee daalt ook de munt.”
Maar het omgekeerde geldt ook: wanneer mensen beginnen te geloven in hun eigen kracht en de potentie van hun land, groeit het vertrouwen, stijgt de veerkracht en stabiliseert het economische klimaat.
Toepassing op bestuur en onderwijs
De impact van collectief denken beperkt zich niet tot economie. In politiek en bestuur geldt: wantrouwen in leiders leidt tot apathie, wat juist slecht bestuur in stand houdt. Maar positieve verwachting en betrokkenheid kunnen verandering in gedrag en beleid teweegbrengen.
Ook in het onderwijs en ondernemerschap is de rol van verwachting cruciaal:
“Als jongeren geloven dat ‘er niets te halen valt’, vertrekken ze of geven ze op. Maar als ze geloven dat ze iets kunnen opbouwen in Suriname, zullen ze met creativiteit en veerkracht bijdragen aan groei.”
Slotboodschap: verandering begint in het hoofd.
Khoeblal sluit af met een krachtige oproep:
“Iedere negatieve uitspraak over de SRD, de regering of hoe erg alles is, is een steentje op de weg naar achteruitgang. Maar iedere positieve visie — die omgezet wordt in actie — is een stap vooruit naar herstel.”
Volgens de denker is het tijd dat wij onze denkrichting veranderen, als we willen dat Mama Sranan verandert.
