Geef deze nieuw te vormen coalitie een kans, maar absoluut geen vrijbrief!

nieuwe coalitie- ndp- nps- bep- pl en a20

Op dinsdagavond werd een politieke mijlpaal bereikt in Suriname.

Zes partijen – de NDP, NPS, ABOP, PL, BEP en A20 – hebben een intentieverklaring ondertekend om samen een nieuwe regering te vormen. Daarmee lijkt het erop dat de VHP van president Chandrikapersad Santokhi als enige in de oppositie terechtkomt.

De NDP, met 18 van de 51 zetels, heeft haar voormalige parlementsvoorzitter Jennifer Geerlings-Simons voorgedragen als presidentskandidaat.

Als dit doorgaat, betekent dat voor het eerst in de geschiedenis een vrouw de hoogste functie in de Republiek Suriname bekleedt. Een historisch moment – zonder twijfel.

Maar achter dit moment schuilt ook diepe verdeeldheid, wantrouwen en teleurstelling onder grote delen van de bevolking. Veel burgers voelen zich wederom gepasseerd.

Op sociale media lezen we kreten als “Ik wil mijn stem terug”. Maar de vraag rijst: waar waren al die stemmen op 25 mei? Meer dan 40% van de kiesgerechtigden kwam niet opdagen. Wie zwijgt, stemt toe. En wie niet kiest, laat anderen voor zich kiezen…punt!

Een pragmatisch politiek huwelijk

De coalitie tussen deze zes partijen is er een van politieke noodzaak. De zetelverdeling laat weinig ruimte voor idealisme. De uitslag dwingt partijen tot samenwerking die tot voor kort ondenkbaar leek.

Laten we eerlijk zijn: ook deze intentieverklaring is deels een gedwongen huwelijk – met als bruidsschat het voortbestaan van de staat Suriname.

De NDP wil geen coalitie met de VHP, daar is men duidelijk in geweest. De andere partijen, waaronder PL en ABOP die deel uitmaakten van de regering-Santokhi, sluiten nu aan bij een nieuwe alliantie onder NDP-leiding. Opvallend, maar politiek begrijpelijk. Zij ruiken herstel van invloed en verantwoordelijkheid.

Tegelijkertijd is het aan de kiezers om deze samenwerking kritisch te benaderen, vooral gezien hun rol in het beleid van de afgelopen vijf jaar – een beleid dat velen als desastreus hebben ervaren.

Geef deze coalitie een kans, maar absoluut geen vrijbrief

Laten we als volk niet meegaan in blind wantrouwen, maar ook niet vervallen in kritiekloze omarming. Deze nieuwe coalitie verdient een kans, maar geen vrijbrief.

Zij moet vanaf dag één voelen dat het volk meekijkt, meedenkt én meepraat. Het regeerakkoord moet geen papieren tijger zijn, maar een leidraad die in daden wordt omgezet.

Suriname is een huis, een natie, en elk huis heeft leiding nodig. We kunnen het ons niet veroorloven stuurloos te zijn. Maar een leider is er niet om te heersen – een leider is er om te dienen. En die dienstbaarheid moet blijken uit transparantie, goed bestuur, versterking van instituties, een onafhankelijke rechtsstaat, en economische maatregelen die de bevolking optillen – niet uitpersen.

Een nieuwe politieke cultuur is geen luxe, maar noodzaak

Het land snakt naar een zuiver bestuurssysteem. Het uitbannen van corruptie kan niet langer een loze belofte zijn. We hebben gezien wat het doet: het breekt vertrouwen af, maakt de armen armer en de elite rijker.

De natuurlijke rijkdommen van Suriname behoren niet toe aan een kleine groep machtigen of sponsors, maar aan het hele volk – aan álle Surinamers, van Paramaribo tot Sipaliwini.

De instellingen van onze democratie moeten worden gezuiverd van politieke beïnvloeding. De rechterlijke macht moet werkelijk onafhankelijk zijn. Overheidsbanen mogen geen cadeautjes zijn. En beleid moet gestoeld zijn op visie, niet op willekeur of partijbelangen.

Een oproep aan het volk van Suriname

We staan aan het begin van een nieuwe politieke periode. Hoe die eruit zal zien, hangt niet alleen af van de mensen in de regering, maar vooral van ons. De burger. Wij. De samenleving.

Het is nu tijd om op te staan.

Niet met haat of cynisme.

Maar met waakzaamheid, betrokkenheid en moed.

We moeten deze coalitie de ruimte geven om haar werk te doen, maar haar kritisch blijven volgen. We moeten eisen dat het regeerakkoord openbaar is. Dat ministers verantwoording afleggen. Dat de media hun werk ongestoord kunnen doen. En dat wie zich verrijkt over de rug van het volk, ter verantwoording wordt geroepen – ongeacht zijn kleur, partij of verleden.

De partijen die nu samenwerken om een nieuwe coalitie te vormen, staan voor een kantelpunt in de Surinaamse politieke geschiedenis.

Vooral de NDP, NPS, BEP en A20 hebben in deze constellatie meer te verliezen dan te winnen als zij deze unieke kans niet met beide handen aangrijpen. Waarom? Omdat zij nu het vertrouwen hebben gekregen van een teleurgesteld, doch hoopvol volk dat snakt naar verandering — échte verandering. En met dat vertrouwen komt niet alleen verantwoordelijkheid, maar ook het risico op een verpletterend verlies, mocht dat vertrouwen beschaamd worden.

De afgelopen jaren hebben de ogen van de Surinamers geopend. Ze hebben ervaren wat het betekent wanneer corruptie, cliëntelisme, economische wanorde en bestuurlijk falen de boventoon voeren. De bevolking is wijzer geworden, mondiger, kritischer.

Vooral de NDP, die een turbulente geschiedenis met zich meedraagt, weet dat dit moment beslissend is. Het is een kans om het verleden te corrigeren, om te laten zien dat de partij daadwerkelijk in staat is te vernieuwen en Suriname een koers van stabiliteit, inclusiviteit en transparantie kan bieden.

De NDP heeft met de voordracht van Jennifer Geerlings-Simons als presidentskandidaat een duidelijke keuze gemaakt: leiderschap met ervaring, maar ook leiderschap dat zich bewust moet zijn van de veranderde tijdgeest.

De NPS, als een partij met een historisch moreel kompas, heeft eveneens een immense verantwoordelijkheid. Als medegrondlegger van de onafhankelijkheid van Suriname draagt de partij morele erfenis met zich mee die haar dwingt tot voorbeeldig bestuur.

De NPS moet nu bewijzen dat ze meer is dan nostalgie; dat ze een moderne, rechtvaardige kracht kan zijn in het hart van het bestuur.

De BEP en A20, als kleinere maar ideologisch bewuste partijen, hebben de sleutel in handen om het verschil te maken. Zij moeten fungeren als geweten binnen de coalitie, als constante herinnering dat het landsbelang boven partijpolitiek staat.

Zij kunnen – en móeten – het anker zijn dat de koers vasthoudt wanneer grotere partijen dreigen af te wijken van het afgesproken pad.

Als deze partijen falen om het verschil te maken, zullen zij niet alleen politieke zetels verliezen. Zij zullen hun moreel krediet verspelen, de hoop van het volk beschamen en een generatie kiezers verder vervreemden van het democratisch proces.

Het is erop of eronder. Niet alleen voor de individuele partijen, maar voor het gehele politieke systeem in Suriname.

God zij met ons Suriname.

Sheila Mijnals

Beeld: Tra Fas’De